Otizmin Nedenleri

Otizmin Nedenleri

Otizme yol açan nedenler genel itibariyle nörolojik, genetik, ailesel ve çevresel nedenler şeklinde gruplandırılabilir. Ancak otizmin çok sayıda geni içerisinde barındıran kompleks bir genetik bozukluk olabileceği göz önünde bulundurulduğunda olası risk faktörlerinden hangisinden, ne düzeyde etkilenme olduğu hali hazırda belirsiz konulardan birisidir.

Konuyla ilgili gerçekleştirilen klinik çalışmalardan elde edilen raporlarda otizmli bireylerin merkezi sinir sistemlerinde, beyin yapısında ve işleyişinde bozukluklar olduğunun bildirilmesi otizmin beyin gelişimindeki ve beynin sinirsel-kimyasal yapılarındaki bozukluklarla daha fazla ilişkili olduğu düşünülmektedir.

1. Nörolojik Nedenler

Otizmli bireylerin nörolojik özellikleri üzerine gerçekleştirilen çalışmalarda otizm tanısı alanların pek çok nörolojik farklılığa sahip olduğu tespit edilmiştir. Otizmli çocukların beyin ağırlıklarının sağlıklı çocuklardan daha ağır olduğu, normal gelişime sahip olan yetişkinlere göre ise daha hafif beyne sahip oldukları bildirilmiştir.

Yapılan çalışmalarda aynı zamanda otistik bireylerin korteks büyüklüğü ile normal bireylerin korteks büyüklüğü arasında da farklılık olduğu, aynı zamanda otizmli bireylerin limbik sistemlerindeki hücrelerin olması gerektiğinden 3 kat daha küçük olduğu, oldukça fazla sayıda olduğu ve yeterince olgunlaşmadığı bildirilmektedir. Otizmli bireylerde beyincik incelendiğinde bu kişilerin beyinciklerinin sağlıklı bireylerden farklı olduğu, purkinje ve granüla hücre sayısının normalden daha az olduğu bildirilmiştir.

2. Genetik Faktörler

Otizme neden olan genetik faktörler ele alınacak olursa otizmli bireylerin kromozomlarındaki değişiklikler öne çıkmaktadır. Konuyla ilgili yapılan araştırmalarda davranışsal belirtilerle kromozom bozuklukları arasında uyum olduğundan söz edilmemiş, fakat bu kişilerde 14. kromozom dışında en az bir kromozomda etkilenim olduğu ifade edilmektedir. Bu tarz kromozomal anomaliler çoğunlukla fiziksel açıdan normal olmayan belirtilere yol açmakta olup bu tarz belirtilerin de kendini otizmde gösterme oranı son derece yüksektir.

Otizm spektrum bozukluğu erkeklerde kız çocuklara kıyasla yaklaşık 4 kat daha fazla gözlenmesine karşın kız çocuklarda bilişsel bozuklukların daha ciddi düzeyde olduğu bildirilmektedir. Öte yandan ikiz kardeşler üzerinde gerçekleştirilen çalışmalarda çift yumurta ikizlerinde %10’un altında bir uyum gözlenmiş iken tek yumurta ikizlerinde ise uyum oranının %90’ının üzerinde olduğu bildirilmiştir.

3. Çevresel Faktörler

Otizme yol açan çevresel faktörler üzerine yapılan araştırmalarda bakteriyel enfeksiyonlar, aşılar, virüslere maruziyet ve immün sistem anormallikleri, toksik maddelere maruziyet ve ailevi nedenlerin ele alındığı görülmektedir. Aşılar üzerine gerçekleştirilen araştırmalarda aşıların büyük bölümünde thimerosel olduğu ve bu sebepten ötürü de aşı olanların yüksek düzeyde cıvaya maruz kaldıkları bildirilmektedir. Bebeklik ve erken çocukluk dönemlerinde sık sık aşı olanlarda yüksek düzeyde cıvaya maruziyete bağlı olarak otizm spektrum bozukluğu ortaya çıkabileceği ifade edilmiştir.

Konuyla ilgili olarak gerçekleştirilen başka çalışmalarda otizmli ve sağlıklı çocuklarda aşılarda virüslere karşı oluşturulan antikor düzeylerinde fark olmadığı, buna karşın rubella, kızamık ve çocuk felci gibi aşılarda otizm spektrum bozukluğu arasında 1/13 oranında bir ilişki olduğu bildirilmiştir.

Öte yandan bakteriyel enfeksiyonların otizme yol açabileceğini ileri süren araştırmalarda pek çok bozukluğu olan çocukların tıbbi öykülerinden yüksek düzeyde antibiyotik kullanılmasına bağlı olarak ortaya çıkan zarar görmüş patojenlerin nörotoksin ürettikleri, bu duruma bağlı olarak da nörotransmitterlerin serbestleşmesinin bozulduğu, neticede de nörotoksin üreten bakterilerin otizme yol açabileceği ifade edilmiştir.

Otizme yol açan bir diğer çevresel faktör de virüslere maruziyet ve immün sistem anormallikleridir. Miller-Kuhaneck ve Glennon (2001) tarafından gerçekleştirilen çalışmada normal immün fonksiyona sahip çocuklarda yaşanacak olan enfeksiyonların yinelenmesi halinde normal olan immün sistemde anormallikler ortaya çıkabileceği görülmüştür. Erken fetal dönemde fetusun kimyasal toksinlere maruziyeti normal gelişim sürecini negatif yönde etkileme potansiyeline sahiptir. Nörotoksin olarak adlandırılmakta olan bu kimyasal maddeler normal gelişim üzerinde etkili olan Polychlorinated biphenyls (PCB) ve pescides hormon dağıtımını içermektedir. Öte yandan erken gelişim döneminde yapılan araştırmalarda otizmliçocukların vücutlarında yüksek düzeyde toksik madde tespit edilmiştir.